Ndihma e parë: Shoku anafilaktik

Ky është një reaksion i rëndë alergjik që prek të gjithë trupin. Mund të zhvillohet brenda sekondave ose minutave pas kontaktit fillestar me alergjenin dhe është potencialisht fatale. Gjatë një reaksioni anafilaktik, kimikatet lëshohen në gjak që zgjerojnë enët e gjakut. Kjo shkakton një rënie të presionit të gjakut dhe ënjtje të rrugëve të frymëmarrjes, duke rezultuar në vështirësi në frymëmarrje. Përveç kësaj, gjuha dhe fyti mund të fryhen, duke penguar rrugët e frymëmarrjes. Sasia e oksigjenit e dërguar në organet vitale mund të reduktohet ndjeshëm, duke shkaktuar hipoksi. Shkaktarët e zakonshëm të shokut anafilaktik janë: arrat, butakët, vezët, pickimet e grerëzave dhe bletëve, lateksi dhe medikamente të caktuara. Një viktimë me shok anafilaktik ka nevojë për trajtim të menjëhershëm me një injeksion epinefrinës.

Shenja më të shpeshta:

• Skuqje, kruajtje ose zona të ngritura të lëkurës 
• Sytë të kuq e të përlotur
• Ënjtje e duarve, këmbëve dhe fytyrës
• Dhimbje barku, të vjella dhe diarre
• Vështirësi në frymëmarrje, duke filluar nga shtrëngimi në kraharor deri te vështirësitë e rënda, duke shkaktuar që viktima të gulçojë për ajër
• Lëkurë të zbehtë
• Ënjtje e dukshme e gjuhës dhe e fytit me ënjtje rreth syve
• Ndjenja të ankthit
• Konfuzion
• Shenja  shoku, që çojnë në kolaps dhe humbje të vetëdijes

Si mund të ndihmoni:

• Thirrni ndihmë urgjente. Tregojini dispeçerit se dyshoni për shok anafilaktik.
• Nëse viktima ka një injeksion automatik të epinefrinës, ndihmojeni atë ta përdorë. Nëse ajo viktima nuk është në gjendje të marrë ilaçin, administroje atë vetë. Hiqeni kapakun e sigurisë dhe duke e mbajtur injektorin me grusht, shtyjeni fort majën në kofshën e viktimës derisa të klikojë, duke lëshuar ilaçin (ai mund të jepet edhe përmes veshjeve). Mbajeni për dhjetë sekonda, hiqni autoinjektorin, më pas masazhoni vendin e injektimit për dhjetë sekonda.
• Ndihmoni gjithashtu viktimën të ulet në një pozicion që lehtëson më së miri çdo vështirësi në frymëmarrje. Nëse zbehet me një puls të dobët, ndihmojeni të shtrihet me këmbët e ngritura dhe trajtojeni atë për tronditje.
• Monitoroni shenjat vitale – nivelin e vetëdijes, frymëmarrjen dhe pulsin ndërsa prisni që të vijë ndihma. Doza të përsëritura të epinefrinës mund të jepen në intervale prej pesë minutash nëse nuk ka përmirësim ose simptomat kthehen.
• Nëse viktima humbet vetëdijen dhe nuk merr frymë normalisht, filloni reanimimin kardiopulmonar.