Антихистамини – лекови против алергии

Антихистаминиците се класа на лекови кои се користат за лекување на алергии и други состојби кои се поврзани со претерана реакција на хистамин, една од основните хемикалии на телото која игра клучна улога во регулирањето на алергиските реакции. Хистаминот се ослободува во телото како одговор на контакт со алергени, како што се прашина, полен, мувла, животински првут и други супстанции кои предизвикуваат алергија. Кога хистаминот се ослободува во телото, тој предизвикува различни симптоми на алергија, вклучувајќи чешање, кивање, отежнато дишење, зголемено производство на секрет во грлото и носот, прекумерно производство на солзи, отекување на лицето и прекумерно отекување на меките ткива (ангиоедем). Антихистаминиците делуваат така што ги блокираат хистаминските рецептори, што ги намалува или спречува симптомите на алергија. Постојат две основни класи на антихистаминици: прва и втора генерација.

Првата генерација на антихистамини

Првата генерација на антихистаминици вклучува лекови како што се дименхидрамин (Бенадрил), хидроксизин (Вистарил), дифенхидрамин (Драмамин) и хлорфенамин (Хлор-Триметон), меѓу другите. Овие антихистаминици првпат беа развиени во раните децении на 20 век и беа пионери во третманот на алергии и други алергиски состојби. Главната карактеристика на првата генерација на антихистаминици е нивната способност да ја преминат крвно-мозочната бариера и да влијаат на централниот нервен систем. Оваа карактеристика ги прави ефикасни во лекувањето на алергиите, но предизвикува и сериозни несакани ефекти како поспаност. Поспаноста е најчестиот несакан ефект на антихистаминиците од првата генерација поради нивната способност да ги блокираат хистаминските рецептори во централниот нервен систем. Ова може да биде проблематично за луѓето кои треба да останат будни и активни во текот на денот, како и оние кои се изложени на потенцијално опасни ситуации како што се возење или ракување со тешки машини. Покрај поспаност, првата генерација на антихистаминици може да предизвика и други несакани ефекти како зголемена сувост на устата, заматен вид, зголемено мокрење и главоболки. Во некои случаи, може да се појават сериозни реакции како што се алергиски реакции или ретко, но сериозно, кардиоваскуларни несакани ефекти. Иако антихистаминиците од првата генерација се уште се користат во некои случаи, тие ретко се препорачуваат за општа употреба поради нивните несакани ефекти и ризици. Втората генерација на антихистаминици е развиена како подобар избор за третман на алергии бидејќи тие немаат значително влијание врз централниот нервен систем и генерално се посоодветни за долготрајна употреба.

Втората генерација на антихистамини

Втората генерација на антихистаминици беше развиена како одговор на недостатоците и несаканите ефекти на првата генерација на антихистаминици. Оваа нова класа на антихистаминици вклучува лекови како што се лоратадин (Claritin), цетиризин (Zyrtec), фексофенадин (Allegra), деслоратадин (Clarinex), меѓу другите. Главната карактеристика на втората генерација на антихистаминици е тоа што тие значително не ја преминуваат крвно-мозочната бариера, што значи дека не влијаат значително на централниот нервен систем. Ова ги прави безбедни за употреба и не предизвикуваат поспаност како што е случајот со првата генерација на антихистаминици. Антихистаминиците од втората генерација се покажаа како ефикасни во третманот на алергии и алергиски реакции, вклучувајќи чешање, течење на носот, отечени насолзени очи, кивање и т.н. Овие лекови обично имаат подолго времетраење на ефектот и често се користат за долгорочен третман на алергии. Освен за третман на алергии, втората генерација на антихистаминици може да се користи и за лекување на други состојби како што се хронични кожни алергии, контактен дерматитис, уртикарија, алергиски конјунктивитис и други алергиски реакции. Генерално, втората генерација на антихистаминици се смета за прифатен стандард во третманот на алергии поради неговата ефикасност, безбедност и добра толеранција на пациентот. Овие лекови се достапни во различни форми како што се таблети, сирупи и капки, што ги прави прилагодливи на различните потреби и преференции на пациентите.

Антихистаминиците се широко користени во третманот на алергии поради нивната ефикасност на сметка на несакани ефекти. Покрај лекувањето на алергии, тие можат да бидат ефикасни и во лекувањето на други состојби каде што хистаминот игра улога, како што се болест на кинетоза и одредени видови гастроинтестинални симптоми. За време на кинетоза, хормонот хистамин може да се ослободи, што резултира со зголемено лачење на слуз во дигестивниот тракт и симптоми како што се гадење, повраќање и подригнување. Антихистаминиците делуваат така што го блокираат дејството на хистаминот, што може да помогне во ублажување на овие симптоми на кинетоза. Некои типови на гастроинтестинални симптоми, како што се металоиди и чиреви, дополнително се влошуваат со ослободување на хистамин. Антихистаминиците можат да помогнат во контролата на овие симптоми со блокирање на хистаминските рецептори и намалување на желудочната киселина.

Во принцип, антихистаминиците се сметаат за прилично безбедни и ефикасни кога се користат како што е препорачано од лекар. Сепак, како и кај секоја класа на лекови, може да се појават некои несакани ефекти и интеракции со други лекови, па затоа е важно да се користат под надзор на лекар или фармацевт.