Ndihma e parë: Ndrydhje

Strukturat më të buta rreth kockave dhe nyjeve – ligamentet, muskujt dhe tendinat – mund të dëmtohen në disa mënyra. Lëndimet e këtyre indeve të buta zakonisht quhen tendosje dhe ndrydhje. Ato ndodhin kur indi është tepërt i shtrirë dhe pjesërisht ose plotësisht i grisur (këputuar) nga lëvizjet e dhunshme ose të papritura. Për këtë arsye, ndrydhjet dhe tendosjet shpesh ndodhin tek sportistët.

Shenjat e lëndimit:

• Dhimbje dhe ndjeshmëri
• Vështirësi në lëvizjen e pjesës së dëmtuar, sidomos nëse dëmtimi është në nyje
• Ënjtje dhe mavijosje në zonën e dëmtimit

Si mund të ndihmoni:

• Ndihmoni viktimën të ulet ose të shtrihet. Mbështeteni pjesën e dëmtuar në një pozicion të rehatshëm, mundësisht të ngritur.
• Ftojeni zonën e dëmtuar duke aplikuar një kompresë të ftohtë, si për shembull një pako akulli të mbështjellë me një peshqir. Kjo ndihmon në reduktimin e ënjtjes, mavijosjes dhe dhimbjes.
• Мbështillni një fashë elastike rreth zonës.
• Mbështetni pjesën e dëmtuar në një pozicion të ngritur për të ndihmuar në minimizimin e mavijosjes dhe ënjtjes në zonë.
• Kontrolloni qarkullimin përtej fashave çdo dhjetë minuta. Nëse qarkullimi është i dëmtuar, lirojini fashat.
• Nëse dhimbja është e fortë ose viktima nuk është në gjendje të përdorë pjesën e dëmtuar, këshillojeni viktimën që të pushojë lëndimin dhe më pas të kërkojë kujdes mjekësor për të kontrolluar për këputje të ligamenteve dhe tendinave.