Ndihma e parë: Goditja në tru

Goditja në tru është një urgjencë mjekësore që ndodh kur furnizimi me gjak në tru ndërpritet. Kjo gjendje është më e zakonshme tek të moshuarit dhe shoqërohet me çrregullime në sistemin e qarkullimit të gjakut, si presioni i lartë i gjakut. Shumica e goditjeve shkaktohen nga një mpiksje në një enë gjaku që bllokon rrjedhjen e gjakut në tru. Megjithatë, disa goditje janë rezultat i një ene gjaku të këputur që shkakton gjakderdhje në tru. Nëse goditja është për shkak të një mpiksje gjaku, mund të jetë e mundur të jepen ilaçe për të kufizuar shkallën e dëmtimit të trurit dhe për të përmirësuar rikuperimin. Sa më shpejt që viktima të marrë kujdesin spitalor, aq më mirë.

Shenja të goditjes në tru:

• Dobësi në fytyrë – viktima nuk mund të flasë pa probleme
• Dobësia e krahut – viktima nuk mund të ngrejë njërin krah
• Probleme në të folur – viktima nuk mund të flasë qartë
• Dobësi ose mpirje e papritur e fytyrës, krahut ose këmbës në njërën ose të dyja anët e trupit
• Humbje e papritur ose turbullim i shikimit në njërin ose të dy sytë
• Konfuzion i papritur
• Dhimbje koke e papritur e fortë pa ndonjë arsye të dukshme
• Marramendje, paqëndrueshmëri ose rënie e papritur

Si mund të ndihmoni:

• Shikoni fytyrën e viktimës. Kërkojini atij të buzëqeshë; nëse ai do të kishte një goditje, ai mund të ishte në gjendje të buzëqeshte vetëm në njërën anë – ana tjetër e gojës mund t’i binte.
• Kërkojini viktimës të ngrejë të dyja duart; nëse ai ka një goditje, ai do të jetë në gjendje të ngrejë vetëm një krah.
• Zbuloni nëse personi mund të flasë qartë dhe të kuptojë atë që thoni. Kur bëni një pyetje, a ju përgjigjet ai në mënyrë të përshtatshme?
• Thirrni për ndihmë urgjente. Tregojini dispeçerit se dyshoni për një goditje në tru.
• Nëse viktima është i vetëdijshëm, mund ta ndihmoni të shtrihet. Sigurojeni atë se ndihma është në rrugë e sipër.
• Monitoroni rregullisht shenjat vitale – nivelin e vetdijes, frymëmarrjen dhe pulsin – ndërsa prisni që të vijë ndihma.
• Mos i jepni të lënduarit asgjë për të ngrënë apo pirë sepse mund ta ketë të vështirë të gëlltisë.
• Nëse viktima është pa ndjenja dhe nuk merr frymë normalisht, filloni ringjalljen kardiopulmonare derisa të mbërrijë një ambulancë.