Прва помош: Состојба на шок

Ова е опасна по живот состојба која се јавува кога циркулаторниот систем откажува и виталните органи како срцето и мозокот се лишени од кислород. Оваа состојба бара итен третман. Состојбата често може да се влоши со страв и болка. Минимизирајте го ризикот од развој на шок со смирување на жртвата. Најчеста причина за шок е тешка загуба на крв. Ако крварењето надмине 1,2 литри, ќе се развие состојба на шок. Крварењето може да биде: надворешно видливо крварење или скриено во внатрешните органи. Губењето и на други телесни течности исто така може да резултира со шок. Состојбите кои можат да предизвикаат сериозно губење на телесните течности вклучуваат дијареа, повраќање, опструкција на дебелото црево, сериозни изгореници и инфекција на крвта. Шок може да настане дури и кога има доволен волумен на крв но срцето не е во состојба да пумпа крв низ телото. Ова може да се должи на тешка срцева болест, срцев удар или акутна срцева слабост (кардиоген шок). Други причини за шок вклучуваат огромна инфекција на внатрешните органи (септичен шок), тешка алергиска реакција (анафилактичен шок) и оштетување на ‘рбетниот мозок (невроген шок). Ова се сериозни состојби кои бараат веднаш итна медицинска помош.

Знаци на шок

Првично:

• Забрзан пулс
• Кожата бледа, студена и мрсна
• Потење

Како што се развива шокот:

• Брзо и плитко дишење
• Слаб, „нишки“ на пулс.
• Сиво-сина кожа (цијаноза), особено во внатрешноста на усните. Ноктот или ушната школка, ако се притискат, нема веднаш да ја вратат бојата.
• Слабост и вртоглавица
• Гадење и евентуално повраќање
• Жед или сува уста

Кога веќе слабее снабдувањето со кислород во мозокот:

• Анксиозност и агресивно однесување
• Гушење за воздух
• Несвест
• На крајот, срцето ќе застане

Како можете да помогнете:

• Третирајте ја секоја можна причина за шок што можете да ја откриете (ќе биде објаснето по детално во следниве постови).
• Помогнете му на повредениот да легне. Подигнете и поддржете ги неговите нозе над нивото на срцето за да го подобрите снабдувањето со крв до виталните органи.
• Веднаш повикајте итна медицинска помош.
• Олабавете ја тесната облека за да ја намалите затегнатоста околу вратот, градите и половината.
• Чувајте го повреденото лице топло со покривање на телото и нозете со покривач.
• Следете ги виталните знаци – ниво на свесност, дишење и пулс додека чекате да пристигне брза помош.
• Ако жртвата изгуби свест, проценете дали има нормално дишење и пулс, доколку нема, започнете со кардиопулмоналнa реанимација.